دانشنامه
شناخت چند شیر صنعتی
اردیبهشت
اطلاعاتی درباره انواع شیرهای صنعتی
شیرهای ایزوله (جداساز)
همان شیرهای قطع و وصل می‌باشند، زیرا معمولا در بین دو موقعیت عمل می‌کنند (موقعیت کاملا باز و کامل بسته). شیرهایی که به صورت ویژه برای باز و بسته شدن ساخته شده‌اند به نحوی طراحی می‌گردند که دارای یک موقعیت بسته مستحکم و مطمئن و نیز کمی محدودیت در موقعیت باز باشند. شیر توپی، گیت، پروانه‌ای، دیافراگم و پلاگ از شیرهایی هستند که به صورت معمول از آن‌ها به عنوان شیرهای ایزوله استفاده می‌گردد.
شیرهای توپی
باعث ساده شدن بسیاری از فرآیندها در صنعت شده‌اند. آن‌ها یک موقعیت بسته مستحکم و همچنین یک ظرفیت بالای عبور سیال را تنها با یک ربع چرخش فراهم می‌آورند. بیشتر شیرهای توپی معمول دارای سایزی بین 4/1 تا 6 اینچ می‌باشند. شیرهای توپی به سادگی می‌توانند با عملگرهای پنیوماتیک و یا الکترونیک عمل نمایند.
شیرهای صنعتی پروانه‌ای
مسیر طولانی را از شیرهای میراگر (دمپری) تا کنون طی کرده‌اند. اکنون شیرهای پروانه‌ای برای کارکردهای معمولی و یا طاقت فرسا طراحی می‌شوند. بوش‌های الاستیک این شیر باعث می‌گردند تا در کاربردهای عادی، دارای یک موقعیت بسته مستحکم باشد. نشیمن‌گاه‌های فلزی سه‌گانه این شیر جهت کارکردهای طاقت فرسا طراحی گردیده‌اند. شیر پروانه‌ای نسبت به شیرهایی با ظرفیت دبی گذرنده برابر، بسیار مقرون به صرفه‌تر بوده و به راحتی با عملگرهای پنیوماتیک و الکتریکی باز و بسته می‌شود.
شیرهای دیافراگمی
جزو ساده‌ترین شیرهای صنعتی می‌باشند. یک دیافراگم الاستیک موقعیت بسته کاملا کیپی را ایجاد نموده و بدنه را از سیال عبوری جدا می‌نماید. بدنه شامل یک شیطانک و یک فلکه جهت چرخش است. شیرهای دیافراگمی برای سیال‌هایی با خوردگی بالا، لزجت زیاد و همچنین برای مصارف بهداشتی بسیار مناسب است. این شیرها را می‌توان به سادگی و با یک هزینه پایین با یک عملگر پنیوماتیک و یا الکتریک، تحریک نمود.
شیرهای شناور
به طور خودکار سطح مایع را کنترل کرده و مانع از لبریزشدن آن می‌گردند. شیر به صورت مکانیکی توسط یک شناور که بر روی سطح مایع قرار دارد تحریک می‌گردد. اگر سطح مایع بالا بیاید، شناور به سمت بالا رانده شده و شیر بسته می‌گردد و اگر سطح مایع پایین بیاید، شیر باز می‌شود. میزان فشار سیال برای آن‌که شیر بسته بماند با توجه به طول بازو شناور و اندازه آن برای هر شیر محاسبه می‌گردد.
شیرهای صنعتی دروازه‌ای
دارای یک دیسک (دروازه) کشویی هستند که از پورت شیر، به شیر وارد و خارج می‌شود. شیرهای صنعتی دروازه‌ای جزو شیرهای ایزوله ایده‌آل می‌باشند و برای کاربردهایی که در آن‌ها دما بالاست و یا افت فشار زیادی وجود دارد و نیز شیر به ندرت باز و یا بسته می‌شود، بسیار مناسب می‌باشند. شیر به صورت دستی و با چرخاندن یک فلکه (چندین دور) تغییر موضع می‌دهد. عملگرهای دورانی الکتریکی که چندین دور می‌چرخند برای اتوماتیک کردن شیر مورد نیاز است، اما عملگرهای پنیوماتیکی با طول کورس بالا و یا عملگرهای هیدرولیک-الکتریک نیز می‌توانند برای اتوماتیک کردن حرکت شیر به کار روند.
شیرهای صنعتی گلوب
دارای یک اسپول مخروطی می‌باشند که درون پورت شیر بالا و پایین می‌رود. شیرهای گلوب برای بستن مسیر (مانند شیرهای گلویی و تغییر اندازه دبی) برای کاربردهایی که افت فشار زیاد و یا دمای بالایی دارند، ایده‌آل است. این شیرهای در مدل‌های استاندارد، طرح‌های زاویه‌دار و یا Y شکل، وجود دارد. شیر به صورت دستی و با چرخاندن یک فلکه (چندین دور) تغییر موضع می‌دهد. عملگرهای دورانی الکتریکی که چندین دور می‌چرخند برای اتوماتیک کردن شیر مورد نیاز است، اما عملگرهای خطی پنیوماتیکی و یا عملگرهای هیدرولیک-الکتریک نیز می‌توانند برای اتوماتیک کردن حرکت شیر به کار روند.
شیرهای صنعتی پلاگ
بسیار شبیه شیر توپی می‌باشند به جز این‌که به جای قطعه کروی، یک قطعه استوانه‌ای برای ایجاد مانع بر سر راه سیال استفاده شده است. شیرهای پلاگ معمولن نسبت به شیرهای توپی بسیار گران می‌باشند ولی به صورت ذاتی بسیار قوی هستند. پلاگ با یک مهره ماسوره که نقش آب بند را دارد در جای خود قرار می‌گیرد. شیرهای پلاگ نسب به شیرهای توپی برای چرخیدن به گشتاور بزرگتری نیاز دارند ولی به راحتی با یک عملگر چارک گرد می‌توان آن‌ها را اتوماتیک نمود. شیرهای پلاگ به صورت 3-راهه و یا °180 نیز وجود دارد.
شیرهای سلونوییدی
تجهیزات الکتریکی می‌باشند که به سادگی تحریک می‌گردند. اسپول شیر با یک فنر در جای خود محکم می‌شود، هنگامی که برق وارد سلونویید می‌گردد، سلونویید تحریک شده و سیم پیج درون آن یک نیروی مغناطیسی تولید می‌کند. این نیرو در خلاف جهت نیروی فنر اعمال می‌گردد و باعث می‌شود تا اسپول جابجا گردد. هنگامی که برق شیر قطع شود، نیروی مغناطیسی از بین رفته و فنر اسپول را به مکان اولیه باز می‌گرداند.
