دانشنامه
مفاهیم پایه‌ای در جدول اطلاعات شیرهای پنوماتیک
اردیبهشت
در زیر برخی از اصطلاحات به کار رفته در دیتاشیت شیرهای الکتریکی، دستی و مکانیکی آورده شده است. در جدول اطلاعات فنی شیرها، تمامی این موارد ذکر نشده و تنها در صورت نیاز و وجود، به آنها اشاره میگردد.
موقعیت نصب (Assembly position): بیانگر جهت نصب استاندارد (نصب به افق) شیر میباشد.
نیروی تحریک (Actuation force): بیانگر نیروی مورد نیاز برای تحریک شیر، میباشد (در شیرهای تحریک دستی یا مکانیکی).
گشتاور تحریک (Actuation torque): بیانگر گشتاور مورد نیاز برای تحریک شیر، میباشد (در شیرهای تحریک دستی یا مکانیک که تحرکی شیر با پیچش اهرم یا دسته اهرم، ممکن میشود).
دمای محیط کاری (Ambient temperature): بیانگر بازه دمایی مناسب محیط برای شیر میباشد.
مجوز (Authorization): بیانگر استانداردهای مهم جهانی اخذ شده برای تجهیز مورد نظر میباشد.
مقدار b (b value): بیانگر مقدار نسب بحرانی b (مقدار نسبت بحرانی b، نسبت بحرانی فشار خروجی به ورودی میباشد که در صورت رسیدن شیر به این نسبت،کاهش فشار خروجی، اثر افزایشی بر روی دبی نخواهد داشت و شیر در بیشترین دبی عبوری ممکن خود قرار دارد).
بخش صادر کننده گواهینامه (Certificate issuing department): بیانگر سازمان و استاندارد ناظر و صادر کننده گواهی آزمایشات انجام شده، میباشد.
داده های مشخصه سیم پیچ (Characteristic coil data): بیانگر مشخصات کاری سلونویید شیر میباشد (ولتاژ کاری و …)
انطباق با استاندار (Conforms to standard): بیانگر نام و کد استانداردی که ابعاد بدنه شیر و … بر اساس آن میباشد.
کلاس مقاومت به خوردگی شیمیایی CRC (Corrosion resistance classification CRC): بیانگر مقدار مقاومت تجهیز به خوردگی شیمایی (طبق استاندارد فستو 0 بدون مقاومت، 1 مقاومت کم، 2 مقاومت متوسط و 3 مقاوت زیاد) میباشد.
مقدار C (C value): بیانگر بیشترین مقدار دبی جرمی عبوری برای نسبت فشارهایی پایین تر از نسبت بحرانی فشار میباشد.
طراحی ساختمان (Design Structure): بیانگر نوع ساختمان شیر برای قطع و وصل دهانه‌های ورودی و خروجی میباشد(نشستی-Poppet seat-، اسپولی یا کشویی –Piston slide-).
چرخه کاری (Duty cycle): بیانگر نصب زمان روشن بودن به کل چرخه کاری میباشد (100% به معنی امکان تحریک مدام شیر-سلونویید شیر- میباشد).
اتصال الکتریکی (Electrical connection): بیانگر نوع اتصال شیر به تحریک کننده الکتریکی میباشد.
تابع هوای تخلیه (Exhaust-air function): بیانگر امکان نصب شیر گلویی (throttle valve) در دهانه تخلیه میباشد.
جهت جریان (Flow direction): بیانگر جهت عبوری هوای فشرده از شیر میباشد (مطابق نماد شیر-non reversible-، امکان عبور سیال در تمام جهات دلخواه-reversible-).
رهایی از همپوشانی (Freedom from overlap): بیانگر وجود همپوشانی در شیر میباشد.
فاصله ترمینالی (Grid dimension): بیانگر فاصله مرکز یا مرکز شیرها در حالت قرارگیری بر روی زیر شیری میباشد.
دستور العمل استفاده (Instruction for use): بیانگر الزمات و دستورالعملهای استفاده از شیر میباشد.
کد استاندارد ISO (ISO code): بیانگر استاندارد بودن نشیمنگاه شیر، بر طبق کد ISO ذکر شده، میباشد.
محدوده فرکانسی (Limit frequency): بیانگر بیشترین فرکانس کاری مجاز شیر میباشد.
تحریک دستی (Manual override): بیانگر امکان تحریک دستی شیر میباشد (بدون امکان تحریک-none-، تحریک دستی-non-detenting-، تحریک دستی به همراه بازداشت یا ضامن-detenting -).
جنس مواد پوشش (Material cover): بیانگر جنس مواد به کار رفته به عنوان پوشش شیر، میباشد.
نکته‌ای در مورد مواد به کار رفته در شیر (Material note): بیانگر نکات ویژه و استاندارهای رعایت شده در انتخاب مواد سازنده شیر میباشد (RoHS مطابق با استاندارد اتحادیه اروپا در مورد عدم استفاده از مواد خطرناک و یا PWIS مناسب برای اتاق رنگ و …).
جنس بدنه (Material housing): بیانگر جنس مواد تشکیل دهنده بدنه شیر، میباشد.
جنس محرک (Material lever): بیانگر جنس اهرم تحریک شیر (شیر تحریک دستی)، میباشد.
جنس اسپول (Material piston slide): بیانگر جنس مواد تشکیل دهنده اسپول شیر میباشد.
جنس آب بند (Material seals): بیانگر جنس مواد آب بند به کار رفته در شیر میباشد.
جنس پیچ‌ها (Material screws): بیانگر جنس مواد تشکیل دهنده، پیچهای به کار رفته در شیر میباشد.
بیشترین نیروی اعمالی بر محرک (Max. force on actuator): بیانگر بیشترین نیروی اعمالی مجاز بر قسمت تحریک کننده شیر، میباشد (در شیرهای تحریک دستی یا مکانیکی).
بیشترین زمان پالس آزمایشی منفی با منطق 1 (Max. negative pulse with logic 1): بیانگر بیشترین زمان پالس آزمایشی منفی اعمال شده به شیر میباشد.
بیشترین زمان پالس آزمایشی مثبت با منطق 0 (Max. positive pulse with logic 0): بیانگر بیشترین زمان پالس آزمایشی مثبت اعمال شده به شیر میباشد.
بیشترین فرکانس انتقالی (Max. switching frequency): بیانگر بیشترین تعداد تغییر موقعیت شیر در یک ثانیه میباشد (و به صورت فرکانس Hz نمایش داده میشود).
بیشترین نیروی عرض اعمالی بر محرک (Max transverse force on actuator): بیانگر بیشترین نیروی اعمالی عرضی مجاز بر قسمت تحریک کننده شیر، میباشد (در شیرهای تحریک دستی یا مکانیکی).
دمای سیال (Medium temperature): بیانگر بازه دمایی مناسب برای سیال عبوری از شیر میباشد.
نوع نصب (Mounting type): بیانگر نحوه نصب شیر (بر روی زیرشیری و یا مستقل-در طول خط-) میباشد.
اندازه نامی (Nominal Size): بیانگر اندازه قطر نامی مقطع دهانه‌های ورودی و خروجی شیر میباشد.
نکته در مورد سیال عامل و سیال راهنما یا پیلوت (Note on operating and pilot medium): بیانگر الزامات مورد نیاز برای سیال عبوری از شیر و یا سیال ورودی به عنوان راهنما میباشد.
سیال عامل (Operating medium): بیانگر نوع و استانداردهای لازم برای سیال عبوری از شیر میباشد.
فشار کاری (Operating Pressure): بیانگر بازه فشاری میباشد که در آن محدود شیر به طور کامل و درست کار کرده و فشارهای خارج از این بازه، موجب عدم کارکرد صحیح و یا تخریب شیر میگردد.
ولتاژ کاری (Operating voltage range): بیانگر بازه و نوع ولتاژ کاری شیر، میباشد.
همپوشانی (Overlap): بیانگر نوع همپوشانی اسپول شیر میباشد (همپوشانی مثبت-positive overlap و یا overlap-، همپوشانی صفر یا خنثا-zero overlap و یا zero lap- و همپوشانی منفی-negative overlap و یا underlap-).
انحراف مجاز ولتاژ (Permissible voltage fluctuation): بیانگر میزان افزایش یا کاهش ولتاژ کاری از ولتاژ ذکر شده برای سلونویید به صورت % که در آن بازه شیر به درستی کارکرده و ایجاد خرابی نمیکند، میباشد.
دهانه هوای راهنما یا پیلوت 110 (Pilot air port 110): بیانگر سایز دهانه راهنما یا پیلوت 110 میباشد (ویژه شیرهای 2/3 که امکان تعویض تابع آنها از حالت خنثا بسته، به حالت خنثا باز، مقدور باشد، دهانه 110، دهانه 10 حالت تغییر یافته است).
دهانه هوای راهنما یا پیلوت 12 (Pilot air port 12): بیانگر سایز دهانه راهنما یا پیلوت 12 میباشد.
دهانه هوای راهنما یا پیلوت 14 (Pilot air port 14): بیانگر سایز دهانه راهنما یا پیلوت 14 میباشد.
تامین هوای پیلوت یا راهنما (Pilot air supply): بیانگر نوع پیلوت یا راهنما استفاده شده برای تحریک شیر میباشد (داخلی-internal- و یا خارجی-external-).
دهانه تخلیه راهنما 82 (Pilot exhaust port 82): بیانگر سایز دهانه تخلیه راهنما یا پیلوت 12 میباشد (جهت بستن اتصال و یا صدا خفه کن).
دهانه تخلیه راهنما 84 (Pilot exhaust port 84): بیانگر سایز دهانه تخلیه راهنما یا پیلوت 14 میباشد (جهت بستن اتصال و یا صدا خفه کن).
سیال راهنما یا پیلوت (Pilot medium): بیانگر نوع و استاندارهای لازم برای سیال راهنما یا پیلوت شیر میباشد.
فشار راهنما (Pilot pressure): بیانگر بازه فشار مورد نیاز برای خط راهنما یا پیلوت میباشد.
اتصال پنوماتیکی دهانه 1 (Pneumatic connection, port 1): بیانگر سایز اتصال دهانه 1 شیر، میباشد.
اتصال پنوماتیکی دهانه 11 (Pneumatic connection, port 11): بیانگر سایز اتصال دهانه 11 شیر، میباشد (ویژه شیرهای 2/3 که امکان تعویض تابع آنها از حالت خنثا بسته، به حالت خنثی باز، مقدور باشد، دهانه 11، دهانه 1 حالت تغییر یافته است).
اتصال پنوماتیکی دهانه 2 (Pneumatic connection, port 2): بیانگر سایز اتصال دهانه 2 شیر، میباشد.
اتصال پنوماتیکی دهانه 3 (Pneumatic connection, port 3): بیانگر سایز اتصال دهانه 3 شیر، میباشد.
اتصال پنوماتیکی دهانه 33 (Pneumatic connection, port 33): بیانگر سایز اتصال دهانه 33 شیر، میباشد (ویژه شیرهای 2/3 که امکان تعویض تابع آنها از حالت خنثا بسته، به حالت خنثا باز، مقدور باشد، دهانه 33، دهانه 3 حالت تغییر یافته است).
اتصال پنوماتیکی دهانه 4 (Pneumatic connection, port 4): بیانگر سایز اتصال دهانه 4 شیر، میباشد.
اتصال پنوماتیکی دهانه 5 (Pneumatic connection, port 5): بیانگر سایز اتصال دهانه 5 شیر، میباشد.
محافظ قطبیت (Polarity protection): بیانگر ایمنی سیستم الکتریکال شیر برای اتصال معکوس جریان الکتریسته، میباشد.
وزن محصول (Product weight): بیانگر وزن تجهیز میباشد.
کلاس محافظت (Protection Class): بیانگر میزان محافظت تجیهز در مقابل گرد و خاک و رطوبت بر اساس استاندارد IP میباشد.
نوع آب بند (Sealing Principle): بیانگر نوع آب بند به کار رفته در شیر از نظر نرمی و خشکی جنس آب بند میباشد.
دستور العمل ایمنی (Safety instruction): بیانگر ملاحظات ایمنی در نظر گرفته برای هنگام خرابی و یا قطع جریان برق و … میباشد.
نشانگر وضعیت (Signal status display): بیانگر وجود نشاگری که وضعیت شیر (تحریک شده و یا تحریک نشده) را نشان میدهد، میباشد.
دبی نامی استاندارد (Standard Nominal Flow Rate): بیانگر مقدار دبی عبوری هوا از تجهیز در اختلاف فشار یک بار (p1=6 bar, p2=5 bar) میباشد، باید توجه داشت که حجم دبی عبوری در حالت بدون فشار (p=0 bar و یا pabs=1 bar) محاسبه شده و واحد آن لیتر بر دقیقه (l/min) میباشد.
تخلیه هوای اُریفیس تحریک (Scavenging orifice connection): بیانگر نوع تخلیه هوای راهنما یا پیلوت تحریک شیر میباشد (بدون مسیر درون شیر و از انتهای هسته راهنما-non-ducted- و یا از درون شیر و دهانه‌های تخلیه-ducted-).
مقاومت در برابر تکانه (Shock resistance): بیانگر مقاومت تجهیز در برابر تکانه و کارکرد صحیح آن بر طبق استاندارد ذکر شده، میباشد.
مقدار آلودگی صوتی (Sound pressure level): بیانگر مقدار صدای تولید شده توسط شیر در واحد دسیبل (dB)، میباشد.
دمای انبارش (Storage temperature): بیانگر بازه دمایی مناسب برای نگهداری از شیر خارج از خط تولید میباشد.
نشانگر موقعیت شیر (Switching position indicator): بیانگر وجود نشانگر در شیر برای نشان دادن موقعیت شیر، میباشد.
زمان انتقال قطع (Switching time off): بیانگر فاصله زمانی میان دریافت سیگنال قطع تا برگشت شیر به موضع قبلی میباشد.
زمان انتقال وصل (Switching time on): بیانگر فاصله زمانی میان دریافت سیگنال وصل تا رسیدن شیر به موضع تحریک میباشد.
زمان معکوس شدن موقعیت (Switching time reversal): بیانگر زمان تغییر موقعیت شیر از موقعیت تحریک به موقعیت تحریک دومی (به طور معمول در شیرهای 3/5) میباشد.
نوع تحریک (Type of actuation): بیانگر نوع تحریک، مانند الکتریکال یا پنوماتیکی است. برای مشاهده این دسته از محصولات میتوانید شیرهای برقی فستو و شیرهای پنوماتیک فستو را مشاهده نمایید.
نوع راهنما یا پیلوت (Type of pilot): بیانگر استفاده شیر از پیلوت یا راهنما برای تحریک شیر میباشد (دارای پیلوت-piloted-، بدون پیلوت و مستقیم-direct-)
نوع بازگشت (Type of reset): بیانگر نوع بازگشت اسپول یا نشمینگاهها در شیرهای یک سر تحریک میباشد (فنر مکانیکی-mechanical spring- و یا فنر هوایی –air spring-).
تابع شیر (Valve Function): نشانگر نوع کارکرد شیر، تعداد وضعیت‌ها و تعداد دهانه‌ها و همچنین بیانگر وضعیت خنثای شیر، یک سر بوبین یا یک سر تحریک (monostable) و یا دو سر بوبین یا دو سر تحریک و یا شیر حافظه (bistable)، میباشد.
نشانگر موقعیت حالت خنثای شیر (Valve position identification): بیانگر موقعیت شیر در حالت بدون تحریک یا پیش فرض تولید شده میباشد (به طور معمول با یک برچسب بر روی شیر و یا ترسیم نماد شیر بر روی پلاک نصب شده بر روی شیر، نشان داده میشود).
اندازه شیر یا پهنا (Valve Size-Width): بیانگر عرض شیر به میلی‌متر میباشد.
مقاومت در برابر ارتعاش (Vibration resistance): بیانگر مقاومت تجهیز در برابر ارتعاش و کارکرد صحیح آن بر طبق استاندارد ذکر شده، میباشد.
